Böbrek Taşı Kırma – Rigid Üreteroskopi URS ameliyatı avantajı; hastaya herhangi bir kesi yapılmadığından dolayı açık ameliyata kıyasla hastanın hastanede yatış süresini ve iyileşme süresini önemli derecede azaltmasıdır.Bu yöntem ile hastalar aynı gün içerisinde eve gönderilebilir. Hastalar en fazla 2-3 gün içerisinde normal hayatlarına dönebilmektedir. Bu ameliyat; aktif idrar yolu enfeksiyonu, ciddi kanama problemleri veya bacaklarında ortopedik bozukluğu olan hastalar dışında tüm hastalara uygulanabilmektedir. Rigid Üreteroskopi, üreter (böbrekler ve mesane arasındaki bağlantıyı sağlayan yol) taşları için idrar deliğinden girilerek yapılan endoskopik (kapalı) bir ameliyattır. Bu ameliyatta hastaya hiçbir kesi yapılmaz. Kullanılan alet (rigid üreteroskop) sert ve bükülmez bir yapıda olduğu için, bu aletle idrar torbasına yakın, iliak damarların altında yerleşmiş taşların tedavisi güvenle yapılabilir.
Böbrek taşı kırma ameliyatı genel yada spinal/ epidural anestezi altında (belden uyuşturularak) yapılır. Anestezi yapıldıktan sonra hasta sırtüstü doğum pozisyonuna alınır. Yaklaşık 100 cm uzunluğundaki, rigid üreteroskop adı verilen ince bir enstrümanla idrar deliğinden girilir. İdrar torbasına ulaştıktan sonra böbrekler ve idrar torbası arasında bağlantıyı sağlayan yola (üretere) bir kılavuz tel gönderilir. Kılavuz tel böbreğe ulaştıktan sonra, bu tel yardımıyla üretere girilir ve taşa ulaşılır. Taş üreteroskopun içinden geçebilen vurmalı (pnömotik) veya lazer sistemli güç kaynakları kullanılarak kırılır. Kırılan taş parçaları küçükse yerinde bırakılarak hastanın bunları kendi kendine düşürmesi beklenir. Taş parçaları biraz daha büyükse taşı yakalamaya yarayan basket adi verilen sepet benzeri aletlerle tutularak çekilir veya dışarı alınır. Böbrek taşı kırma ameliyatının sonunda, eğer taş üreter duvarlarına yapışıksa, işlem uzun sürmüşse veya işlem esnasında üreterde hasar meydana gelmişse; ameliyat yapılan üretere bir ucu böbrekte bir ucu mesanede olan double-j (DJ kateter) adı verilen bir kateter yerleştirilir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Girişimden 4-5 saat sonra her şey yolunda seyrediyorsa hastanın sondası alınır ve hasta taburcu edilir. Bazen uzun süren vakalardan sonra hasta ameliyattan 18-24 saat sonra hastaneden taburcu edilir. Eğer hastaya ameliyat sonunda double-j kateter takıldıysa; takılma nedenine bağlı olarak ameliyattan 1-6 hafta sonra sistoskopi eşliğinde çekilir. Bu kateter hastanın vücudunda 2 aydan daha uzun bir süre kalmamalıdır; aksi takdirde bu kateter hastanın vücudu içinde taşlaşır.
Böbrek taşı ameliyatında herhangi bir kesi yapılmadan uygulandığı için genellikle kanama görülmez. Sadece zorlu manipülasyonlar sonrası veya taş kırma sırasında idrar kanallarının yaralandığı durumlarda nadiren kan vermeyi gerektirecek kadar kanama oluşabilir (< % 0,1). Böbrek taşı ameliyatı sırasında taş böbreğe kaçabilir ve taşın kırılması için ek bir tedavi seansına ihtiyaç duyulabilir (% 8). Böbrek taşı ameliyatı sonrası hastanın değişen derecelerde ateşi olabilir. Bu ateş idrar yollarında taşın kırılmasına bağlı enfeksiyon gelişebilir (%5). Bu enfeksiyon nadiren hayatı tehdit edebilecek “sepsis” denilen tabloya neden olabilir (<%0.5). Böbrek taşının kırılması veya vücuttan çıkarılması sırasında idrar kanallarına (üreter) veya idrar torbasına (mesane) hasar verilebilir. Bu hasarın düzeyine bağlı olarak hastaya açık ameliyat yapmak gerekebilir (< %1). Bu durum genellikle nadiren görülür ve genellikle tecrübesiz cerrahların ellerinde meydana gelir. Bazen idrar kanallarının (üreter) dar olması nedeniyle dar olan kanallara balon ile genişletme yapmak gerekebilir. Hatta bazen balonla genişletme bile yetmeyebilir ve bu durumda hastaya DJ kateter takmak süretiyle hasta ikinci bir seansa ertelenir. Hastaya DJ kateter takmak 15 gün içinde idrar kanallarını genişletecektir. Eğer böbrek taşı ameliyatı sırasında esnasında DJ kateter takılmışsa, bunun ameliyattan 1-2 ay sonra çekilmesi gerekmektedir. Hasta bu kateteri çektirmeyi unutursa bu durum enfeksiyona, kanamaya, yeni taş oluşumuna, idrar şikayetlerine neden olabilir (%5). Takılan DJ katetere bağlı idrar yaparken yanma, sık idrara çıkma, idrarda kanama ve hatta geçici idrar tutamama şikayeti gelişebilir. (% 10) Böbrek taşı ameliyatından sonra hastalarda nadiren idrar kanallarında darlık gelişebilir ve bu durumun tedavisi için ek ameliyatlar gerekebilir (%1).
Öncelikle size konulan tanının doğru olması lazım!!! Bazen idrar kanallarının etrafındaki damarlardaki kalsifiye plaklar yanlış olarak idrar kanalları taşı olarak değerlendirilir. Bazen de kendiliğinden düşebilecek taşlar için ameliyat önerilebilir. Bu nedenle iyi ve tecrübeli bir doktor tarafından değerlendirilmeniz sizi gereksiz bir ameliyattan koruyacaktır. Unutmayın vücuda yapılan her işlemin nadirde olsa bir komplikasyonu olabilir!!! Günümüzde gerek devlet tarafından yapılan yüksek maliyetli ürünlerin alımı için yapılan kısıtlamalar, gerek özel hastanelerin gider kalemlerini azaltma eforu, veya doktorların kullandıkları malzeme kaliteleri hakkında bilgi eksikliği nedeniyle bir çok hastanede düşük kalite ameliyat malzemeleri kullanılmaktadır. Ameliyatta kalitesiz ürünlerin kullanımı ameliyatların yarıda kalmasına, taşların vücutta kalmasına ve ameliyatta ciddi komplikasyonların gelişmesine neden olabilir. Bu nedenlerle, ameliyatlarda yüksek kaliteli ürünlerin kullanımı ameliyatınızın başarısını arttırır ve komplikasyon gelişme ihtimalini azaltır.
Böbrek taşı ameliyatınızın yapılacağı hastanede var alan üreteroskop aletlerinin boyu ameliyatınızın başarısı için önemlidir. En sık kullanılan üreteroskop 8 Fr (2.6 mm) kalınlığındadır. Bu aletle bazı durumlarda idrar kanallarına girmekte zorluk yaşanmaktadır. Eğer ameliyatınızın yapıldığı hastanede daha ince boyutlu üreteroskoplar varsa, ameliyatınızın başarılı geçme şansı artar. Şu an mevcut en küçük boyutlu üreteroskop 4.5 Fr (1.5 mm) dir. Her kalınlıktan üreteroskopların bulunduğu bir hastanede ameliyatınızın yapılması ameliyat başarınızı arttırır. İdrar kanallarındaki taşlar rigid üreteroskop ile işlem yapılırken böbreğe kaçabilir. Bu durumda eğer doktorunuzun elinde böbreğin içindeki taşlarıda kırabilecek fleksible üreteroskop (Bükülebilen üreteroskop) varsa, ameliyatınız ikinci bir seansa ertelenmeden başarıyla sonuçlanabilir. Eğer ameliyatınızın yapıldığı hastanede fleksible üreteroskop yoksa ve taşınız böbreğe kaçarsa muhtemelen idrar kanallarınıza bir DJ kateter takılıp, ameliyatınız 2. Bir seansa ertelenecektir. Bu yüzden ameliyatınızın yapıldığı hastanede fleksible üreteroskop olması ameliyat başarınızı arttıracaktır.
Rigid üreteroskopi (urs ameliyatı) ameliyatlarında taş kırma işlemi “lazer” veya “mekanik” taş kırıcılar ile yapılmaktadır. Bununla birlikte tüm dünyada kabul edilen altın standart taş kırma yöntemi lazer taş kırıcılar kullanılarak yapılan yöntemdir. Lazer taş kırıcıların yüksek maliyetleri nedeniyle bu cihazlar bir çok devlet veya özel hastanede bulunmamaktadır. Ameliyatınızın lazer taş kırıcılar kullanılarak yapılması ameliyat başarınızı arttıracaktır. Tüm bu yukarıda saydığımız faktörlerin yanında rigid üreteroskop ile taş kırma ameliyatında başarıyı etkileyen en önemli etken ameliyatı yapan üroloğun deneyimi ve yeteneğidir. Deneyimli bir ürolog, hangi boy alet ile idrar kanalınıza girilmesi gerektiğini bilir, taşınızı böbreğe kaçırmamak için aletlerini nasıl kullanması gerektiğini bilir, taşınızı kırarken idrar kanallarınıza zarar vermez, taşlarınızı vücut dışına çekerken asla güç kullanmaz ve başına beklenmedik olaylar geldiğinde komplikasyonu nasıl çözmesi gerektiğini bilir. Unutmayın deneyimsiz ellerde yapılan üreteroskopi ameliyatı böbreğinizin kaybı ile sonuçlanabilir!!!
Son 15 yılda 1000’in üzerinde rigid üreteroskopi ameliyatı tecrübem sonucu, başarı oranım %99 lar civarındadır. Uluslararası en önemli toplantılarda üreteroskopi ameliyatlarının püf noktalarını yaptığım vakalar üzerinden anlatıyorum. Sizlere özel rigid üreteroskopi ameliyatı planlamak ve yapmak için iletişim telefonumdan randevu talep edebilirsiniz. Şimdiden geçmiş olsun…